De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dat overheden in het Westen zeker tot eind september wachten om van start te gaan met de toediening van derde prikken, zodat er meer vaccins beschikbaar komen voor armere landen. "We moeten hoogdringend de zaken omdraaien: van een meerderheid van vaccins voor de rijke landen naar een meerderheid voor de arme landen", zei WHO-topman Tedros Adhanom Ghebreyesus.
De dosissen die landen willen gebruiken voor een derde prik moeten ter beschikking gesteld worden van landen die nog maar een beperkt aandeel van de bevolking konden inenten. Tedros hekelt al maandenlang de vaccinatie-ongelijkheid: in Nigeria, het bevolkingrijkste Afrikaanse land, bijvoorbeeld, heeft amper 1 procent van de bevolking al e en eerste prik gehad.
Tedros' uitspraken komen er nadat Israël gestart is met het toedienen van een derde prik van de entstof waarvoor initieel twee prikken nodig waren, de zogenaamde boosterprik. Ook in onder meer Duitsland is daarrond al een aankondiging gebeurd. In België beraadt de taskforce vaccinatie zich nog over het nut van een derde prik voor de algemene bevolking.
In mei had Tedros het idee gelanceerd om tegen september 10 procent van de bevolking in alle landen gevaccineerd te hebben. "Om daar te raken hebben we de medewerking van iedereen nodig, in het bijzonder van het handvol landen en bedrijven die de wereldproductie van vaccins controleren", zegt Tedros.
Het Covax-mechanisme van de WHO, dat vaccins bezorgt aan ontwikkelingslanden, heeft sinds de start van de vaccinverdeling slechts 180 miljoen dosissen geleverd, omdat Covax te weinig vaccins aangeboden krijgt. Tegen eind 2022 moeten dat er 2 miljard zijn.
Op dit moment zijn wereldwijd al 4 miljard dosissen toegediend. Daarvan is 80 procent geprikt in landen met hoge of middeninkomens, terwijl die landen goed zijn voor minder dan de helft van de wereldbevolking.
'Valse keuze'
De VS lieten meteen weten de oproep van de VN te negeren. De woordvoerder van het Witte Huis sprak van een "valse keuze" en denkt dat het een het ander niet hoeft uit te sluiten. Volgens haar heeft haar land genoeg voorraad om vaccins naar andere landen te blijven sturen én de eigen bevolking te blijven inenten.
Vaccinmakers Pfizer/BioNtech en Moderna hebben aangegeven dat na de eerste twee prikken extra injecties nodig zullen zijn. De prijzen die ze in de Europese Unie rekenen voor hun vervolgvaccins zijn al gestegen. Overigens mogen hun producten tot nu toe worden gebruikt op grond van noodgoedkeuringen. In het geval van Pfizer verwacht de Amerikaanse toezichthouder FDA begin september volledige goedkeuring te verlenen, meldde The New York Times.
