Vandaag organiseert FOD Volksgezondheid een startmoment voor de nieuwe federale toezichtscommissie. Minister Vandenbroucke schetste de positie van die commissie in het licht van de Kwaliteitswet. Ook de namen van de inspecteurs en artsen afgevaardigd door de beroepsgroep zijn bekend.

"Zorgveiligheid en kwaliteitsvolle zorg blijft belangrijk, maar anno 2023 verwacht een patiënt meer. En ere wie ere toekomt, mijn voorgangster, Maggie De Block, schiep daarvoor een (duidelijk) kader met de kwaliteitswet", aldus de minister.  "De centralisering van het toezicht werd ingegeven om controle op de kwaliteitswet niet alleen te stroomlijnen, maar ook verschillende interpretaties (van provincie tot provincie - zoals met de provinciale geneeskundige commissies, red.) te vermijden en de objectiviteit in de dossiers te vergoten."

"Door de bevoegdheden en de instrumenten van de federale Toezichtscommissie aanzienlijk uit te breiden én te investeren in haar werking en professionalisering, zorgen we er bovendien voor dat deze kwaliteitseisen én in een volgende stap de rechten van de patiënt een duidelijk toezicht krijgen. De Federale Toezichtscommissie kan voortaan zorgbeoefenaars controleren, hun zorgpraktijk verbeteren door samen aan de slag te gaan en desnoods te sanctioneren, maar tevens de patiënt horen en zijn of haar rechten beschermen."

Vandenbroucke noemt deze nieuwe Federale Toezichtscommissie de hoeksteen van de Kwaliteitswet. "Niet alleen door de vereisten uit de Kwaliteitswet te doen handhaven, maar ze zal dat doen ook rechtstreeks met de patiënt."

Herziening patiëntenrechtenwet

"In dat opzicht is ook de Wet op de Patiëntenrechten van essentieel belang. Die wet bestaat 20 jaar en is aan een inhoudelijke update toe. Met de Kamer sprak ik af dat het parlement daarbij de voorzet mag geven. In afwachting van de aanbevelingen van de Kamer over hoe de Wet op de Patiëntenrechten hervormd moet worden, werd in de kwaliteitswet alvast de mogelijkheid voorzien dat de Federale Toezichtscommissie de naleving ervan zal kunnen handhaven."

Versterking positie patiënt

"Samen met de update van de wet zal ik een besluit ter toekenning van een toezichtsbevoegheid op de wet patiëntenrechten voorleggen aan de regering. Naast zorgverstrekkers zullen ook patiënten deel uitmaken van de Federale Toezichtscommissie. En ook dat is nieuw."

"Bovendien zal de klager, net als de zorgverstrekker tegen wie een klacht werd ingediend, altijd gehoord worden en op de hoogte worden gesteld van het verloop en een eventuele beslissing." De commissie zal ook jaarlijks rapporteren aan de minister van Volksgezondheid om zo concrete problemen op het terrein voor zorgkwaliteit en patiëntenrechten zichtbaar te maken. 

Historiek

De Medische Commissies zijn een oude instelling, zelfs van vóór de oprichting van de Belgische staat, die op 12 maart 1818 bij een verordening van Willem van Oranje werd ingesteld. Decennialang hebben de Commissies de veiligheid van patiënten gewaarborgd door de fysieke en mentale geschiktheid van gezondheidswerkers te controleren. In de ruim twee eeuwen daarna is ook het takenpakket uitgebreid, met als laatste grote wapenfeit de "Kwaliteitswet" van 2019. Deze wet heeft aan deze historische bevoegdheden nieuwe verantwoordelijkheden toegevoegd, die verband houden met de evolutie en de kwaliteit van de praktijk van gezondheidswerkers, zoals het toezicht op de naleving van rechten.

In de afgelopen jaren hebben de provinciale medische commissies honderden geschiktheidsdossiers onderzocht, tientallen gevallen van illegale zorgverlening aan het parket gemeld en meerdere malen met spoed ingegrepen wanneer de voortzetting van de activiteit van de zorgverlener een bedreiging voor de gezondheid vormde. Bijvoorbeeld op het hoogtepunt van de Covid-crisis, toen een gezondheidswerker in zijn praktijk niet de nodige maatregelen nam.

Vertegenwoordigers artsen

Als vertegenwoordigers in de Toezichtscommissie voor de artsen zijn langs Nederlandstalige kant dr. Ludo Vanopdenbosch en dr. Jan De Lepeleire aangeduid als effectieve leden. Plaatsvervanger is dr. Thomas Gevaert.

Als inspecteurs fungeren dr. Isabelle Renard en dr. Katrien Machiels.

De volledige lijst van de leden vindt u in dit Koninklijk Besluit.

> Orde neemt Toezichtscommissie Kwaliteitswet op de korrel