Tijdens de coronapandemie is de verspreiding van namaakgoederen gestegen. Bovendien worden die goederen steeds meer in de Europese Unie zelf geproduceerd. Dat blijkt uit een rapport van Europol en het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO). In totaal zijn in 2020 66 miljoen namaakartikelen door de Europese autoriteiten in beslag genomen.

Uit het rapport blijkt dat de gezondheidscrisis nieuwe mogelijkheden heeft gecreëerd voor de handel in nagemaakte en illegaal gekopieerde producten, en dat criminelen hun bedrijfsmodellen hebben aangepast aan de nieuwe wereldwijde vraag.

Europol en EUIPO wijzen erop dat die namaakproducten een ernstige bedreiging vormen voor de gezondheid en veiligheid van consumenten. Er is namelijk niet alleen een stijging in de nagemaakte kledingstukken en luxeproducten, maar ook in de handel van nagemaakte geneesmiddelen, levensmiddelen, cosmetica en speelgoed.

De valse geneesmiddelen komen meestal van buiten de EU, maar worden steeds vaker ook geproduceerd in illegale laboratoria binnen de EU, die moeilijk kunnen worden opgespoord en met verhoudingsgewijs weinig middelen kunnen worden opgezet. Bij de productie van illegale levensmiddelen, en vooral dranken, wordt steeds vaker professioneler en geavanceerder tewerkgegaan en neemt een aantal vervalsers zelfs de volledige toeleverings- en distributieketen voor hun rekening. Kleding, accessoires en luxegoederen blijven echter nog steeds tot de meest populaire productcategorieën voor namaakgoederen.

Daarnaast blijkt dat de verkoop van namaakmiddelen voornamelijk via digitale platforms plaatsvindt. Ze worden aangeboden via livestreaming, video's en reclame op socialemediaplatforms en berichtendiensten. En de consument wordt gelokt door misleidende kortingen of merkproducten tegen lage prijzen.

"De covid-19-pandemie heeft voor criminelen nieuwe mogelijkheden gecreëerd om nagemaakte en ondermaatse goederen te verkopen", zegt de directeur van Europol, Catherine De Bolle. "Deze producten zullen in het beste geval niet dezelfde betrouwbare werking hebben als de authentieke producten. In het slechtste geval kunnen ze rampzalige gevolgen hebben."