De Nederlandse Zorgminister Ernst Kuipers kan niet garanderen dat er geen nieuwe lockdown komt. Dat hangt onder meer af van de mogelijke opkomst van nieuwe, ernstig ziekmakende en zeer besmettelijke coronavarianten, waartegen de huidige vaccins niet werken. Dat zei de minister in het Kamerdebat over zijn langetermijnaanpak rond corona. Het parlement wil een lockdown het liefst voorkomen.

De zorgen van de Kamer over te geringe capaciteit bij de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten om snel veel mensen te kunnen vaccineren zodra dat nodig is, deelt Kuipers niet. Binnen zes weken kunnen drie miljoen mensen worden gevaccineerd. Dat lijkt hem voldoende.

Wel maakt hij zich zorgen over de vaccinatiegraad; in de laatste vaccinatieronde was de opkomst "teleurstellend", zei de minister. In die ronde, eerder dit jaar, konden alle 60-plussers en mensen met een kwetsbare gezondheid een tweede boosterprik halen. Heel veel mensen hebben dat niet gedaan.

Aan de breed gedeelde wens van het parlement om de capaciteit van de intensieve zorg uit te breiden, wil Kuipers niet tegemoetkomen. Die capaciteit is voldoende, stelde hij. Er zijn nu 993 operationele ic-bedden; bedden waarvoor personeel is ingeroosterd. Daarvan waren er donderdag 686 in gebruik. In 24 van deze bedden liggen coronapatiënten.

Als het nodig is, is opschaling naar 1.700 ic-bedden mogelijk. Meer kunnen ic-afdelingen niet aan, stelde de minister. Er is dan onvoldoende personeel per patiënt beschikbaar. Ook komt dan de reguliere zorg in de knel.

Kuipers kan nu niet aangeven wanneer strengere maatregelen nodig zijn. In de vorige crisis was vooral de druk op de zorg en de ic-bezetting leidend bij de te nemen maatregelen. "De situatie is nu anders. Er zijn en komen andere varianten en veel mensen hebben een besmetting doorgemaakt", verduidelijkte de minister. "Ik kan nu niet voorspellen of het aantal besmettingen leidend wordt, of de ziekmakendheid van een variant."

De bewindsman tekende daarbij aan dat de regering nu geen juridische mogelijkheden heeft om maatregelen op te leggen, zoals het dragen van mondmaskers of het houden van afstand. Die wettelijke grondslag is weg nadat de Eerste Kamer, de Nederlandse "Senaat", medio mei een nieuwe verlenging van de tijdelijke coronawet verwierp.

Pas na een wijziging van de wet publieke gezondheid (wpg) kan de regering weer verplichtende maatregelen opleggen. Een voorstel dient de minister eind augustus bij de Kamer in. Als de nood aan de man is, kan Kuipers wel teruggrijpen naar noodverordeningen, zoals dat in het begin van de coronacrisis in Nederland de praktijk was.