Een nieuwe screeningtest voor drugs laat opmerkelijk accurate resultaten zien. De laboratoriumtest detecteert stoffen niet op basis van hun chemische samenstelling, maar op basis van hun werking. Op die manier kunnen ook nieuwe designerdrugs worden opgespoord. Uit een blinde test blijkt dat de test 100 procent van alle geïntoxiceerde bloedstalen kan detecteren, met een selectiviteit (niet-valse beschuldigingen) van 98 procent. "Erg hoog voor een screeningtest", zegt toxicoloog Christophe Stove van de Universiteit Gent.
In mei stelde de UGent het principe al voor, waarbij ook onderzoekers van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) betrokken waren. Recent werd een grote set proefstalen afkomstig van een Londens ziekenhuis getest. "We hebben alle positieve stalen gedetecteerd en hebben bijna geen vals positieven", zegt professor Christophe Stove. Deze week verzamelen meer dan 700 wetenschappers uit de toxicologische wereld in Gent, waar op een internationaal congres, ingericht door prof. Stove en het NICC, vandaag toelichting wordt gegeven over de nieuwe test.
De nieuwe screeningsmethode heeft haar nut bewezen om (designer-)cannabinoïden en opioïden op te sporen. Iets dat klassieke testen niet kunnen omdat nieuwe types drugs met ongekende substanties niet of slechts moeilijk worden opgemerkt. Bij het nieuwe procédé wordt niet de chemische structuur, maar de werking van de stof aan een test onderworpen. Zo is hij - in tegenstelling tot de klassieke testen - zeer toekomstbestendig omdat hij de nieuwste drugstrends in Europa kan detecteren. Zo laat deze test in principe toe om de aanwezigheid van alle stoffen, behorend tot een welbepaalde klasse, die in de nieuwe wetgeving vervat zitten te detecteren - iets wat geen enkele test ter wereld kan.
In België worden drugs bijvoorbeeld op basis van de structuur verboden. Maar via klassieke testen is het quasi onmogelijk om alle mogelijke varianten te detecteren. "Met onze screeningsmethode kan dat wel", zegt Stove. "Positieven moeten wel nog steeds bevestigd worden. Met onze test weet je dat een bepaalde klasse van drugs aanwezig is -bijvoorbeeld cannabinoïden- maar ondubbelzinnige identificatie is nodig om te weten over welk product het precies gaat. Dat is bijvoorbeeld nodig voor een veroordeling."
Bij de cannabinoïdtest worden in een laboratorium bij levende cellen cannabinoïd receptoren ingebracht. Eender welke stof met cannabinoïdactiviteit zal hieraan binden, wat in de cel zorgt voor activatie van een luminescent eiwit. Dat leidt uiteindelijk tot een lichtsignaal, dat met vrij eenvoudige technologie kan worden afgelezen. "De test, die een volledig nieuw concept is in forensische toxicologie, kent veel bijval van onze internationale collega's. Dit heeft geleid tot samenwerkingen over de hele wereld", zegt Stove.
De resultaten zijn zeer accuraat en het procedé is relatief eenvoudig en niet duur. Wel is er een halve milliliter bloed nodig om de test betrouwbaar uit te voeren, wat voor een screeningstest in principe nog wat veel is. Opdat de test nog zou werken met tien keer minder bloed, moet deze echter ook tien keer zo gevoelig zijn. "We geloven dat we over de wetenschappelijke inzichten beschikken om zo een test te ontwikkelen." stelt prof. Stove.
Een postdoctorale medewerker legt zich samen met doctoraatsstudenten toe op die nieuwe fase in het onderzoek, die ook de detectie van andere stoffen mogelijk moet maken.
