Na Born to Run vorig jaar organiseert de vereniging van sport- en keuringsartsen (SKA) op 9 december een gelijkaardig sportcongres over fietsen: Born to Bike. Onder meer voormalig toprenner Nathan Van Hooijdonck, die moest stoppen wegens hartproblemen, komt vertellen over zijn ervaringen. In het algemeen ligt de nadruk op fietsfysiologie en -biomechanica en wielerblessurepreventie.
Tijdens het Born to Bike-congres dat de vereniging voor sport- en keuringsartsen in Laakdal organiseert, ligt de nadruk op fietsfysiologie en -biomechanica en wielerblessurepreventie. Tussendoor is er ook aandacht voor de fiets- en wielergeschiedenis en wordt in eten, drinken en muziek voorzien.
“We proberen innovatief te zijn, met ook aandacht voor het orthopedische, het inspannings-fysiologische en de psychologie”, zegt dokter Tom Teulingkx, voorzitter van de SKA en congresvoorzitter. Het congres, met accreditering, is bedoeld voor specialisten, artsen, maar ook voor kinesitherapeuten en coaches, mensen met een niet-medische scholing die wel het geïnteresseerd zijn in het onderwerp. “We trachten ook altijd de link te leggen tussen topsport en recreatieve sport”, zegt dr. Teulingkx. “99% van ons cliënteel bestaat uit mensen die recreatief sporten. Topsporters hebben wel meer en meer een soort van kopiefunctie voor recreanten. Heel veel recreanten gaan bijvoorbeeld ook al op een stage naar de bergen in het zuiden. Dat heeft de jongste jaren ingang gevonden bij profsporters, zoals bij renners, maar je ziet recreanten ook meer dergelijke trainingsperiodes inlassen.”
Gerard Rietjens, de inspanningsfysioloog van de wielerformatie Jumbo-Visma van onder anderen Wout van Aert en Tourwinnaar Jonas Vingegaard, komt in het licht daarvan praten over hoe renners zich voorbereiden op een grote ronde. “En wat is interessant voor recreanten om over te nemen van topsporters. Dat die link gelegd kan worden, is voor ons altijd een heel boeiende insteek.”
De lezing van Kevin Caen, postdoc researcher aan het departement bewegings- en sportwetenschappen van de UGent, sluit daarbij aan. “Vorig jaar heeft dat team er een mooie presentatie van gemaakt rond het lopen, en ook nu proberen ze topsport en recreatieve sport te vergelijken met monitoring van prestaties in realtime in plaats van in labo-omstandigheden. Want tegenwoordig zijn er veel tools om sporters tijdens trainingen en wedstrijden te monitoren.”
Wout van Aert stond op de radar als een van de deelnemers aan een panelgesprek, maar omdat hij die dag een veldrit rijdt in Essen lag dat moeilijk. Zijn voormalige ploegmaat Nathan Van Hooijdonck daarentegen heeft wel toegezegd. Van Hooijdonck kwam dit jaar in het nieuws toen hij een verkeersongeval had veroorzaakt omdat hij hartproblemen kreeg terwijl hij achter het stuur zat. Nader onderzoek noopte hem ertoe zijn profcarrière als wielrenner te beëindigen. “We zijn blij dat hij wil komen praten over wat hij heeft meegemaakt”, zegt Teulingkx. “Het panelgesprek behandelt vooral het psychologische aspect van traumaverwerking bij wielrenners.”
De organisatie wacht af of ook de Tsjechische wielrenner Zdenek Stybar toezegt. Die had aangekondigd te stoppen met koersen na een liesprobleem, maar lijkt nu toch langer te blijven fietsen. Over een dergelijk liesprobleem – een doorstromingsbelemmering van de bekkenslagader die pijn in het been veroorzaakt – zal de bijdrage van Goof Schep gaan. Hij is sportarts in het Máxima MC-ziekenhuis in Eindhoven, “een internationale spreker op wie we trots zijn dat hij meewerkt. Hij heeft veel expertise wat die aandoening betreft.”
Battles
Dokter Toon Claes, orthopedist in het AZ Herentals, zal als ervaren arts en fietser een aantal typische wielerkwalen belichten. “Twintig, dertig jaar geleden bestond er veel onduidelijkheid over kniepijn bij wielrenners”, zegt hij. “Men dacht dat het patellofemorale overbelasting was, maar dat klopte niet, want ze hadden nooit pijn buiten het fietsen, alleen pijn exclusief tijdens het fietsen. Op een MR zag je niets patellofemoraals, bij een arthroscopie bleek alles perfect. De basisbehandeling van patellofemorale klachten is overigens het versterken van de quadriceps, maar als er sporters zijn die sterke quadriceps hebben, dan zijn het net wielrenners. Dus er klopte iets niet in dat verhaal. Beetje bij beetje ontdekt we dat het eigenlijk frictieproblemen betreft door de herhaalde cyclische bewegingen. De problemen van de wielrennersknie zijn niet zo bekend, dus zo een congres helpt om dat onder de aandacht te brengen.”
“We hebben ook nog andere syndromen gevonden, zoals het semi-semisyndroom, pijn achteraan in de dij, dicht bij de knie. Dat zijn typische kwalen van wielrenners die een hoog volume fietsen, dus minder bij recreanten.”
Via het Sporta-project Mon Ventoux worden elk jaar wielerliefhebbers aangezet tot het beklimmen van de mythische berg. Dokter Claes is met tien beklimmingen van de Mont Ventoux in 24 uur nog altijd een recordhouder. “Dat was niet zo goed voor mijn zitvlak”, zegt hij. “Ik heb een necrose gehad, maar gelukkig zonder restletsels. Maar duursporten zijn, als je daarvoor getraind bent, veel gezonder dan te intensief naar boven fietsen. Mensen willen altijd hun tijd verbeteren, maar als je dat super intensief doet op hogere leeftijd heb ik daar toch vragen bij. De boodschap moet zijn duurtrainingen doen in een laag tempo.”
Hoe gevarieerd het programma is, blijkt uit de ‘kinebattles’. Daarin worden drie onderwerpen – dry needling, kinesiotaping en sportmassage – voorgesteld en kritisch bekeken. “We willen op een wat ludiekere manier de sprekers en het publiek confronteren met wat er in de wetenschappelijke literatuur beschreven staat en een levendig debat creëren, met aan het eind de vraag of het publiek erin gelooft of niet. Die drie onderwerpen komen ook nog eens terug in een praktijksessie voor een kleinere groep”, zegt Teulingkx.
“Het mooie van dit congres is dat het heel breed het wielrennen dekt”, aldus dr. Claes. “Het is een super interessant programma voor wie zelf fietst of daarmee bezig is, voor álle artsen tot kinesistherapeuten. Je gaat er leuke dingen opsteken."
Praktisch
Born to Bike vindt plaats op zaterdag 9 december van 8.30 uur tot 15 uur in LITC Nike, Nikelaan, Laakdal. Meer info op www.sportartsen.be. Inschrijven kan via eventbrite.
