Onderzoekers hebben in China de stam van een varkensgriepvirus ontdekt die alle kenmerken heeft om een nieuwe pandemie te veroorzaken. Ze berichten erover in het Amerikaanse wetenschappelijke vakblad PNAS.

De virussen kregen de naam G4 en zijn genetisch verwant met de H1N1-stam die in 2009 tot een pandemie leidde. "Ze zijn in staat zich snel aan te passen en de mens te infecteren", schrijven de auteurs, wetenschappers verbonden aan Chinese universiteiten en het Chinese Centrum voor Ziektepreventie en -Bestrijding.

Het werk dat de onderzoekers verrichtten, is omvangrijk. Tussen 2011 en 2018 werden 30.000 stalen uit de neuzen van varkens genomen, verdeeld over slachthuizen in tien Chinese provincies en een dierenkliniek. Daaruit konden ze 179 varkensgriepvirussen isoleren.

Vervolgens voerden de onderzoekers diverse dierenproeven uit in laboratoria. Ze gebruikten daarvoor hoofdzakelijk fretten, dieren die vaak door onderzoekers worden gekozen omdat ze griepsymptomen ontwikkelen die nauw verwant zijn aan deze van de mens: ze krijgen koorts, hoesten en niezen.

De onderzoekers stelden vast dat de G4-virussen tot meer infecties leidden, zich vermenigvuldigden in menselijke cellen en bij fretten ergere symptomen veroorzaakten dan andere stammen. Ze merkten bovendien uit in-vitrotesten dat de immuniteit die wordt verkregen na contact met menselijke seizoensgriepvirussen niet beschermt tegen G4.

Het andere slechte nieuws is dat vrij veel arbeiders die met de varkens werken geïnfecteerd bleken. Bloedtesten wezen uit dat 10,4 procent onder hen in hun bloed antilichamen van het virus bleken te dragen. De wetenschappers vermoeden dat het virus al op de mens is overgegaan. Hoewel er nog geen bewijs is, vrezen ze het moment dat het virus van mens op mens wordt overgedragen.

"Pandemieën ontstaan wanneer influenza A-virussen met een nieuw HA-oppervlakteantigeen in staat zijn van mens op mens over te springen", besluiten de onderzoekers. "Onze bezorgdheid is dat infecties bij de mens met het G4-virus niet leiden tot een menselijke aanpassing en alleen het risico op een pandemie onder de mensen vergroten."

De wetenschappers roepen op dringend werk te maken van een betere screening van mensen die in contact komen met varkens.