Als er de komende weken geen tegenslagen opduiken bij het testen van de coronavaccins van BioNtech-Pfizer en Moderna, kunnen ze in de tweede helft van de maand december al een voorwaardelijke marktvergunning krijgen van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen gisteravond gezegd. Zo'n vergunning is de "allereerste stap" van het op de markt brengen van een vaccin, zei ze.

Von der Leyen nam deel aan het video-overleg van de Europese staatshoofden en regeringsleiders. Op een persconferentie na afloop zei ze dat het EMA heeft laten verstaan dat in het allerbeste geval de vaccins van BioNtech-Pfizer en Moderna nog voor het einde van het jaar voorwaardelijke groen licht kunnen krijgen, als eerste stap in de goed keuringsprocedure.

"In het begin zouden de vaccins in kleine hoeveelheden op de markt komen, daarna komen er grotere hoeveelheden. Daarom hebben we aan de lidstaten gevraagd om met een vaccinatiestrategie te komen", zei von der Leyen.

In naam van de lidstaten onderhandelde de Commissie met verschillende farmabedrijven over de aankoop van coronavaccins, zodra ze een marktvergunning hebben gekregen. Met AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica, BioNtech-Pfizer en CureVac werden reeds contracten getekend, maar ook met Moderna zijn de onderhandelingen reeds afgerond.

Eerder op de dag liet de CEO en medeoprichter van BioNtech, Ugur Sahin, verstaan dat zijn vaccin nog dit jaar goedgekeurd en verdeeld zou kunnen worden in de VS en Europa. Een aanvraag voor goedkeuring wordt vrijdag ingediend bij het Amerikaanse geneesmiddelenagentschap FDA. Volgens Europees Commissievoorzitter von der Leyen staat het EMA in nauw contact met het FDA.

De Europese coördinatie van de strijd tegen het coronavirus stond bovenaan de agenda van de digitale top - al gold de crisis over het rechtsstaatmechanisme en de meerjarenbegroting als de spreekwoordelijke olifant in de kamer. Wat betreft de vaccinatiestrategie is het van cruciaal belang dat er goed wordt gecommuniceerd, zei voorzitter Charles Michel. Het aantal mensen dat wantrouwig staat tegenover een vaccin groeit aan, "we moeten de goede waarde van de vaccins benadrukken".

Er wordt ook aan een gemeenschappelijke snelteststrategie gewerkt, waarvan von der Leyen zei dat enkel de tests waarvan bewezen is dat ze 80% van de besmettingen opsporen, gebruikt zouden mogen worden.

Volgens premier Alexander De Croo zijn veel lidstaten het erover eens dat in de kerstperiode de nodige voorzichtigheid aan de dag moet worden gelegd. "We moeten Kerstmis in de kleinst mogelijke kring vieren, zodat er geen derde golf of kerstgolf komt." Ook over de wintersportvakanties blijkt er veel ongerustheid te zijn.